Dijital eser üretsin üretmesin, herkesin metaverse, NFT, blockchain kavramları hakkında bilgisi olmalı mı?
-Evet! Hayat, hiç akmadığı kadar hızlı akıyor geçmişe göre. Tüm süreçler de buna ayak uydurmak zorunda kalıyor. İster üretici ister tüketici olsun, herkesin bu kavramlar hakkında fikri olmalı! Hatta, fikri olmasının ötesine geçip, Web 3.0’ın bize getirdiği bireysellikle farkındalığını artırması gerekliliği ortaya çıkıyor. Bu satırları okuyanların dün haberdar olması gereken tanımlardan bahsediyoruz. Ama henüz çok geç değil, bugünden başlamaları da yeterli olacaktır.
Peki bilmezsek ne oluyor? Eski dünyaya ait oluyor, pase kalıyor, yeni dünyayı yakalayamıyor muyuz?
-Çemberin dışında kalmaya başlıyorsunuz. Sistem, otomatik olarak sizi oyun dışı bırakıyor ve sonradan dahil olmanın daha masraflı olduğu bir döngünün içinde gitgide köreliyorsunuz.
Bütün meslek grupları için mi geçerli bu söyledikleriniz?
-Tabii tabii! Nasıl geçtiğimiz dönemlerdeki çoğu meslek grubu günümüzde mevcut değilse, aynı değişim önümüzdeki seneler için de geçerli olacak. Yeni nesil mesleklerin çoğunda insan yer almayacak. Çoğu iş gücümüzü, makinalara, robotlara ya da nesnelerin interneti parçacıklarına kaptıracağız. Herkes bundan nasibini alacak. O yüzden çağı yakalayamamak diye bir şey söz konusu değil. Çemberin dışında kalmamak için yakalamamız gerekiyor.
Bir kesim, NFT ve blockchan sayesinde sanatın globalleştiğini ve aynı zamanda özgürleştiğini savunurken, bir diğer kesim, sanatı daha da karmaşıklaştırdığını düşünüyor. Siz ne diyorsunuz?
-Tam anlamıyla zevkler ve renkler hesabı… Herkes, geçmişten edindiği bilgi ya da tecrübelerle bu süreçleri yargılıyor ve değerlendirmeler yapıyor. Eskiden çıkan farklı akımlar nasıl bir anda algılanmakta ya da kabul edilmekte zorlandıysa dijital sanat da benzer doğum sancıları yaşıyor. Bırakalım herkes bireysel bazda, bakış açısını yansıtsın. Ama hangi tarafta yer alırsanız alın, bu yeni nesil olgunun, bir noktasından size de dokunacağı gerçeğini göz ardı etmeyin.
dART Platformu, sanatını NFT sayesinde, paraya çevirmeye çalışan genç sanatçılara rehberlik mi edecek?
-Konvansiyonel geçmişten gelen sanatçılarımızı bilgilendirmeye çalışırken, dijital süreçlerde zaten yer alan genç sanatçı arkadaşlarımıza da üretimlerini artık yerellikten çıkarıp, globale sunma fırsatlarını anlatmayı hedefliyoruz. Sadece sanat camiası değil, belki bugüne kadar içindeki sanat ateşini harlayamamışlar için de belki bir kıvılcım etkisi oluşturabiliriz.
İnsanların esas derdi, sanat yapmak mı, para kazanmak mı?
-Herkesin kendi bakış açısıyla çok farklı talepleri var elbette… Ama ana fikir, bunlara ulaşabilecekleri yol, yordam ve yöntemleri bulamamak ya da farkında olmamak. O yüzden yeni nesil teknolojilerin hayatımıza kattığı artılar herkese yetecek, her kesimin hayallerini süsleyecek kadar geniş. Dileyen sanatını globale açabilecek, isteyen bundan gelir elde edebilecek. Bence en mühim olanı, kendilerini dilediklerince ifade edebilecekleri, geniş kitlelere hitap edebilecekleri bir döneme giriyor olmamız.
Platforma erişimin, çok kısa sürede 5 milyona ulaşmasını nasıl açıklıyorsunuz?
-Marka çok güçlü, global etkisi çok fazla. Konu çok gündemde, ekosistem her geçen dakika daha fazla oyuncuya kucak açıyor. Bizler de bu sürecin en başından beri, yani 10 seneyi aşkın süredir anlatmaya ve ekosistemi genişletmeye çalışan, konusunda uzman bir ekibiz. 5 milyon sadece bizim platformumuza erişen kişi sayısı… Bir de onların etrafına yansıttıkları heyecanı ve dalga dalga yayılan etkileşimi düşündüğünüzde, gerçekten büyük kitleleri harekete geçirdiğimizi gözlemliyorum. ‘Sen değiş, dünya değişsin’ prensibi her zaman olduğu gibi bu defa da bizi yanıltmadı. Bundan sonra hedefimiz, bu rüzgarı arkamıza almışken, ete kemiğe bürünmüş, elle tutulur işleri bir araya getirmek ve yine başarı hikayesi olarak, bizleri takip eden herkesle bu gururu paylaşmak… Dünya beklesin bizi!
“Dijital sanatta, Türk sanatçılar dünyada ilk 5’te yer alıyor” deniyor. Palavra mı, gerçek mi?
-Liste sürekli güncelleniyor ve kriterleri farklı olduğu için de her geçen gün değerlendirme farklılaşıyor. Bu konuda gerçekten çok değerli ve ses getiren dijital sanatçılarımız var. Murat Pak, sıralamanın tepesindeki yerini genelde koruyor. Güncel listeyi incelemek isteyenler, NFT istatistikleri içeren sitelerden güncel bilgilere ulaşabilir.
Türk sanatçıları gelecekte ne bekliyor?
-Öncelikle klasik konvansiyonel tanımlardan ve bakış açısından dijitale kayış, hızla kendilerini karşılamayı bekliyor. Ne kadar erken yerlerini alırlarsa, o kadar çok hareket edebilecekler. 2017’den günümüze, teknolojik imkanlar ne kadar farklı yelpazelere olanak sağladıysa, bundan sonra da katlanarak bu inovasyonlarına devam edecek. Henüz adım atmamış ya da atmayı aklına getirmemiş olanlara, biraz feyz olmak, onları biraz şevklendirmek istiyoruz. Geçmişteki sanat akımları illa ki var olacak ve önümüzdeki dönemde yerleri ayrı olacak. Ama fark yaratmak ya da kendini bu geniş yelpaze bazında da ifade etmek isteyenlere yol göstermek istiyoruz.
Dijital fırsat eşitliği, daha nice dünyaca ünlü Türk sanatçıların ortaya çıkmasını sağlayacak mı?
-Elbette, sanatçılarımızı dünyaya açarak, onların daha bilinir olmasını sağlayacağız! Bundan hiç şüphem yok. Biz çok dinamik ve genç bir nesle sahibiz. Teknolojiye olan ilgimiz, bizi önümüzdeki dönemde birçok farklı konu ve sektörde başrol oyuncusu yapacak. Sadece harekete geçmekte, ilk adımı atmakta biraz zorlanıyoruz. Tabii ki her yolda olduğu gibi bu yol haritasında da engeller, engebeler, zorluklar mevcut ama bunları el ele vererek aşabiliriz.
“NFT, karikatüristlerin oyun alanı. Gerçek sanatı temsil etmiyor!” eleştirilerine verecek cevabınız nedir?
-Her farklı bakış açısına saygı duyuyoruz. Sadece yeniliklere karşı durmamak ya da değişimleri göz ardı etmemek önemli… Çünkü siz karşı durmaya çalışsanız da görmezden gelseniz de teknolojinin sürati sizi dinlemiyor. Konvansiyonel dünyada meşhur bir karikatüristin oğlu ve hayatı mizahi çizgiler içinde geçen birisi olarak, NFT’nin çok geniş bir yelpazeye hizmet ettiğini, bunun sadece sanatın bir bölümünde değil, hayatımızdaki tüm fonksiyonları kökten değiştireceğini ve baştan yapılandıracağını dile getirebilirim. Dar çerçeveden bakmak yerine büyük resme bakabilir, global düşünebilir ve birlikte neler yapabileceğimize odaklanıp, el ele verebilirsek kendi alanımızda kazanımlar elde edebiliriz.
Dünyada ilk kez işitme engellilere blockchain ve kripto para anlatmışsınız. Zor olmadı mı?
-Bugüne kadar hep yapılmamışı yapmaya özen gösterdim. İşin mutfağında olduğunuzda, elinizin altında ne kadar farklı damak tadına hitap edecek baharat olduğunu fark ediyorsunuz. İşitme engelli arkadaşlarımızla yaptığımız eğitimde, benim onlara öğrettiklerimden daha fazlasını, ben onlardan öğrendim. Odaklanmalarından, kendilerine has öğrenme yetileri ve bunları sahiplenmelerinden çok etkilendim. Engellere çözüm olarak üretilen teknolojileri ve inovasyonları -fark etmeseniz de- engelleri aşmak için onlar hepimizden önce sahipleniyor. Zor diye bir şey de yok kolaylaştırmasını bilene…